Tự lập là gì? Tự lập là một kỹ năng, thái độ tốt mà bất kỳ đứa trẻ nào cũng nên có. Tự lập giúp trẻ độc lập, tự tin, bản lĩnh và có trách nhiệm với cuộc sống của mình. Để giúp trẻ định hình một tương lai tốt đẹp, bố mẹ cần rèn luyện tính tự lập cho trẻ ngay từ nhỏ. Trong bài viết này, SNA sẽ cùng phụ huynh tìm hiểu chi tiết hơn tự lập cũng như cách rèn luyện tính tự lập cho trẻ.
Tự lập là gì?
Tự lập là gì? Hiểu một cách đơn giản nhất, tự lập chính là khả năng tự làm chủ/ quản lý cuộc sống, tự bản thân làm mọi thứ, tự giải quyết các vấn đề hay đưa ra quyết định mà không cần phụ thuộc hay dựa dẫm vào người khác. Đối với trẻ nhỏ, tự lập chính là ý thức tự quản lý thời gian, sắp xếp các hoạt động, tự chăm sóc bản thân và tự chịu trách nhiệm về quyết định cũng như hành động của mình.
Biểu hiện tính tự lập là gì?
Sau khi biết được tự lập là gì, có thể thấy tính tự lập được thể hiện ở nhiều khía cạnh khác nhau trong học tập, công việc cũng như cuộc sống. Để biết con có tính tự lập hay không, phụ huynh có thể quan sát những biểu hiện sau:
- Tự chăm sóc bản thân: Biểu hiện rõ nhất của tính tự lập chính là trẻ có khả năng tự chăm sóc bản thân, tự thực hiện mọi việc mà không cần người lớn nhắc nhở. Chẳng hạn như: tự rửa tay trước và sau khi ăn, tự đánh răng, tự mặc quần áo, tự chuẩn bị sách vở đi học,…
- Tự quản lý thời gian: Trẻ có tính tự lập luôn biết cách sắp xếp thời gian hợp lý cho các hoạt động như ăn uống, học tập, vui chơi,… Trẻ có thể quản lý lịch trình hằng ngày của mình và hoàn thành công việc mà không cần nhắc nhở.
- Tự làm mọi việc một mình: Trẻ có tính tự lập luôn sẵn sàng làm mọi việc một mình mà không cần đến sự hỗ trợ của người khác. Dù là công việc hay nhiệm vụ gì, trẻ đều tự tìm cách để hoàn thành.
- Tự giải quyết mọi vấn đề: Khi đối mặt với các vấn đề trong học tập cũng như cuộc sống, trẻ đều có khả năng tự giải quyết. Kể cả những vấn đề khó khăn nhất, trẻ luôn suy nghĩ để tìm ra giải pháp để tự mình giải quyết.
- Nhiệt tình giúp đỡ mọi người: Tính tự lập của trẻ còn được thể hiện qua thái độ nhiệt tình, sẵn sàng giúp đỡ mọi người xung quanh. Một số công việc mà trẻ có thể tham gia cùng người lớn như rửa bát, quét nhà, chăm sóc cây cối,…
Ý nghĩa tính tự lập ở trẻ
Tự lập là một đức tính, phẩm chất tốt cần được trau dồi và rèn luyện. Tự lập mang lại nhiều ý nghĩa tốt đẹp cho cuộc sống của mỗi người. Với trẻ em, tự lập chính là nền tảng vững chắc cho sự phát triển trong tương lai.
- Tự lập giúp trẻ có thêm nhiều trải nghiệm, kinh nghiệm trong cuộc sống, tăng cường sự tự tin, dám đối mặt với thử thách, không sợ thất bại.
- Sự chủ động trong học tập giúp trẻ tìm tòi, phát hiện, trau dồi thêm nhiều kiến thức, phát triển tư duy sáng tạo, mở mang trí tuệ.
- Khi đối mặt với những vấn đề khó khăn, trẻ có tính tự lập sẽ biết suy nghĩ để đưa ra giải pháp, quyết định và tự chịu trách nhiệm, không trốn tránh. Điều này cũng sẽ giúp trẻ rèn luyện tính kiên nhẫn.
- Trẻ tự lập thường rất tự tin, luôn chủ động, sẵn sàng tương tác với mọi người. Nhờ đó, trẻ thường được mọi người yêu mến và xây dựng được nhiều mối quan hệ lành mạnh, lâu dài.
Cách xây dựng tính tự lập cho trẻ
Sau khi biết được ý nghĩa của tự lập là gì, chắc hẳn phụ huynh cũng nhận thức được tầm quan trọng của tính tự lập đối với trẻ. Để giúp trẻ xây dựng tính tự lập, phụ huynh hãy bắt đầu từ những việc nhỏ nhất trong cuộc sống hằng ngày như:
- Thể hiện tình yêu thương với con: Tình yêu, sự quan tâm của bố mẹ sẽ giúp trẻ tự tin hơn, dám thử nghiệm, thử thách và dám đối mặt với thất bại.
- Giao trách nhiệm về công việc nhà: Bố mẹ nên khuyến khích trẻ tự làm một số công việc đơn giản, phù hợp với độ tuổi như tự xếp áo quần, giày dép, đồ chơi, quét nhà, lau bàn ghế,… Sau khi trẻ hoàn thành công việc, bố mẹ đừng quên dành lời khen ngợi để trẻ có ý thức tự giác hơn trong lần sau.
- Không giúp con giải quyết mọi vấn đề: Khi con gặp khó khăn, bố mẹ không nên thay con giải quyết mà cần để con suy nghĩ và tìm cách giải quyết vấn đề đó. Sự can thiệp ngay lập tức của phụ huynh sẽ gây ra thói quen ỷ lại, khiến trẻ không có cơ hội để thể hiện, phát huy khả năng của bản thân.
- Không xúc phạm con: Ai cũng sẽ có những quyết định sai lầm hay thất bại và trẻ cũng không phải ngoại lệ. Lúc này, bố mẹ hãy biết cảm thông, không tác động tiêu cực khiến trẻ tự ti, mất động lực cố gắng.
Một số câu hỏi thường gặp
Tác hại khi trẻ không có tính tự lập là gì?
Trẻ không có tính tự lập sẽ hạn chế quá trình trưởng thành và phát triển. Trẻ không có khả năng làm việc độc lập, không có ý chí phấn đấu, sợ thất bại,… Điều này sẽ khiến trẻ đánh mất nhiều cơ hội trong học tập và cuộc sống tương lai.
Nên bắt đầu rèn luyện tính tự lập cho trẻ từ độ tuổi nào?
Tính tự lập nên được rèn luyện càng sớm càng tốt. Từ 0 – 6 tuổi là giai đoạn lý tưởng nhất để bố mẹ rèn luyện tính tự lập cho con.
Cung hoàng đạo có tính tự lập cao là cung nào?
Một số cung hoàng đạo nổi bật về tính tự lập cao là Sư Tử, Bọ Cạp, Xử Nữ.
Tự lập và độc lập giống hay khác nhau?
Tự lập và độc lập có liên quan mật thiết với nhau nhưng không hoàn toàn giống nhau:
- Tự lập là khả năng tự giải quyết các công việc, vấn đề mà không cần người khác giúp đỡ.
- Độc lập thể hiện sự tự do hoàn toàn, không lệ thuộc, không ràng buộc vào bất kỳ ai hay bất kỳ vấn đề gì.
SNA đồng hành cùng phụ huynh trên con đường nuôi dạy con trẻ
Trường Quốc tế Bắc Mỹ SNA là trường quốc tế top đầu tại TPHCM được nhiều phụ huynh lựa chọn để con theo học. Trường đào tạo liên cấp từ Tiểu học đến Trung học Phổ thông với phương pháp và chương trình dạy học tiến bộ, hiện đại, đạt tiêu chuẩn quốc tế chất lượng cao.
Tại SNA, các triết lý và phương pháp giảng dạy luôn lấy học sinh làm trung tâm, khuyến khích sự chủ động ở học sinh. Theo đó, học sinh có quyền quyết định, bày tỏ ý kiến và làm chủ việc học trong khuôn khổ kỷ luật và nề nếp. Mục đích của phương pháp giáo dục này chính là giúp các em phát triển toàn diện các kỹ năng, trở thành những nhà lãnh đạo, những công dân toàn cầu có trách nhiệm, tài đức vẹn toàn.
Bên cạnh chương trình đào tạo chính khóa, nhà trường cũng thường xuyên tổ chức các hoạt động ngoại khóa để giúp trẻ phát triển các kỹ năng cần thiết trong cuộc sống. Những trải nghiệm này giúp trẻ phát triển khả năng quan sát, tư duy sáng tạo, kỹ năng giao tiếp hiệu quả, giải quyết vấn đề, từ đó vượt qua giới hạn bản thân, tự tin đương đầu với mọi thử thách.
Bài viết trên đã chia sẻ một số thông tin để giúp phụ huynh hiểu chính xác tự lập là gì và cách rèn luyện tính tự lập cho trẻ. Có thể khẳng định, tự lập là kỹ năng quan trọng cần rèn luyện cho trẻ từ sớm để giúp trẻ mạnh mẽ, tự tin, tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển trong tương lai. Nếu phụ huynh đang tìm môi trường học tập toàn diện, giúp trẻ phát triển tính tự lập thì SNA chính là quyết định đúng đắn nhất.